Kościół pw. św. Michała Archanioła w Świebodzinie jest istotnym elementem pejzażu religijnego tej miejscowości. To rzymskokatolicki kościół parafialny, który znajduje się w malowniczym Świebodzinie, w sercu województwa lubuskiego.
Jako ważna świątynia, ten kościół należy do dekanatu Świebodzin, który jest pod opieką NMP Królowej Polski, działającej w ramach diecezji zielonogórsko-gorzowskiej.
Historia
Pierwsza wzmianka dotycząca kościoła św. Michała Archanioła w Świebodzinie pojawiła się już w 1311 roku. Według relacji historycznych, przybytek ten był na początku niewielką, drewnianą konstrukcją. W drugiej połowie lub na końcu XV wieku powstał nowy, murowany obiekt, który przybrał formę trzynawowego kościoła halowego. Jego charakterystyczne, pięciobocznie zakończone prezbiterium było otoczone obejściem, a wnętrze zostało pokryte pięknym sieciowym sklepieniem, nawiązującym do sieci świętego Piotra.
Od zachodniej strony świątyni usytuowana była potężna wieża, która podczas przebudowy w XIX wieku została zastąpiona nowym, rozbudowanym szczytem w stylu neogotyckim. Zmiany te odzwierciedlają historyczne przeobrażenia budynku, który służył lokalnej społeczności przez wieki.
W latach 1748–1766 kantorem tego kościoła był niemiecki kompozytor Wilhelm Adolph, który jednocześnie pełnił funkcję rektora szkoły parafialnej, co pokazuje znaczenie tej instytucji w życiu kulturalnym regionu.
Architektura
Pierwotnie świątynia w Świebodzinie była wczesnogotycką, trójnawową halą, która obecnie stanowi główny korpus rozbudowanej w późniejszym czasie budowli. Udało jej się przetrwać wielki pożar z 1541 roku, który zniszczył miasto. W trakcie odbudowy, która miała miejsce w 1546 roku i została zlecona przez mieszkańców, zaangażowano panów Georga Jakuba Curtio oraz Tomasza Heintzio. Proces ten zakończył się w 1555 roku, a kościół powiększono o czwartą nawę z północnej strony oraz dodatkowe kaplice i emporę od strony południowej.
W XIX wieku stan techniczny świątyni był wyjątkowo zły. W latach 1850-58, ówczesny proboszcz Künzer zlecił przeprowadzenie szeroko zakrojonych prac remontowo-restauracyjnych. Wtedy właśnie opracowano projekt przebudowy, który stworzył Alexis Langer, architekt z Wrocławia. W ramach tych prac dobudowana została arkadowa kruchta oraz zmieniono szczyt korpusu, dodając na jego osi monumentalny maswerk flankowany dwiema strzelistymi wieżyczkami.
Cała bryła kościoła robi ogromne wrażenie, bowiem jest podparta przyporami z każdej strony. Korpus nawowy kościoła wybudowano na prostokątnym planie, o wymiarach 31 na 27 metrów, a jego konstrukcję pokrywa wspólny dach siodłowy. W ścianach znajdują się szerokie, rozglifione, ostrołukowe okna, które charakteryzują się maswerkowymi podziałami typowymi dla architektury gotyckiej.
Wyposażenie
Kościół św. Michała Archanioła w Świebodzinie cechuje bogate i wyjątkowe wyposażenie, które przyciąga uwagę zdobieniami oraz symboliką. W szczególności wyróżnia się ołtarz główny, będący późnogotyckim pentaptykiem, który powstał w warsztacie Mistrza ołtarza z Gościszowic.
W predelli ołtarza ukazana jest Ostatnia Wieczerza, którą otacza piękna narracja sztuki sakralnej. Natomiast w centralnej części nastawy ołtarzowej, znanej jako retabulum, przedstawiono Wielką Rodzinę Maryi, co ma istotne znaczenie w kontekście kultu maryjnego.
Na skrzydłach bocznych ołtarza odnajdujemy sceny z życia czterech ważnych świętych: św. Marcina, św. Augustyna, św. Andrzeja oraz św. Rocha. Każda z tych postaci jest reprezentowana w sposób, który podkreśla ich znaczenie w historii Kościoła.
Całość kompozycji zwieńcza barokowa rzeźba św. Michała Archanioła, która dopełnia majestat całego ołtarza i staje się centralnym punktem tego wspaniałego dzieła sztuki.
Oprócz tego, warto zwrócić uwagę na późnogotycką Grupę Ukrzyżowania, która umiejscowiona jest na belce tęczowej i stanowi ważny element dekoracyjny wnętrza, a także na rokokowy ołtarz Matki Bożej Zwycięskiej, datowany na około 1740 rok, który dodaje kolejny wymiar historyczny do tego miejsca.
Przypisy
- RobertR. Ziach, Schwiebus.pl – Świebodzin na starych kartach pocztowych – Die Ansichtskarten mit altem Schwiebus – Świebodzin – historia miasta i regionu – artykuły [online], schwiebus.pl [dostęp 19.07.2018 r.]
- JózefJ. Pilch JózefJ., StanisławS. Kowalski StanisławS., Leksykon zabytków architektury Pomorza Zachodniego i ziemi lubuskiej, 2012 r., ISBN 978-83-213-4730-1.
- Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. [dostęp 21.03.2013 r.]
- Świebodzin – Kościół parafialny p.w. św. Michała Archanioła. Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków. [dostęp 21.03.2013 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Świebodzinie | Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Świebodzinie | Parafia św. Michała Archanioła w Świebodzinie | Parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w ŚwiebodzinieOceń: Kościół św. Michała Archanioła w Świebodzinie